บทความ ๕๕/๒๕๖๓  
                                                                                                วีระเชษฐ์  จรรยากูล  
                                                                          นักวิเคราะห์นโยบายและแผนชำนาญการ  
                                                    กลัวบ้านพัง  
                     เรื่องนี้เป็นการอนุญาตให้เอกชนรายหนึ่งขุดดินทำบ่อปลา แต่ปัญหาอยู่ที่มันใกล้บ้านคนอื่น 
เกินไป อาจเป็นเหตุให้ดินไหลบ้านทรุด จึงขอตรวจสอบเอกสารการขออนุญาต อ่านเรื่องนี้ไว้เพื่อสิทธิตนเองครับ  

                  นายโอ มีหนังสือถึงองค์การบริหารส่วนตำบลแห่งหนึ่ง แจ้งว่าได้รับความเดือดร้อนจากการขุดดิน 
ของนายเอที่ดินข้างเคียงทำให้เขาเสียหาย เพราะการขุดบ่อดินลึก ๕ เมตร แต่มีระยะห่างจากที่ดินน้อยกว่า  ๒ เท่า 
ของความลึก จึงขอข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับการอนุญาตขุดดินและถมดิน จำนวน ๕ รายการ   แต่องค์การบริหาร 
ส่วนตำบลมีหนังสือชี้แจงว่า อยู่ระหว่างให้นายเอปรับปรุงแก้ไขให้บ่อดินมีความแข็งแรง และนายเอมีหนังสือไม่ 
อนุญาตให้เปิดเผยแบบแปลนการแก้ไขแบบบ่อดินให้กับบุคคลภายนอกที่ไม่ใช่ส่วนราชการ   จึงปฏิเสธโดยอ้าง 
มาตรา ๑๕ (๕) (๖) และมาตรา ๑๗  นายโอจึงมีหนังสืออุทธรณ์ต่อคณะกรรมการวินิจฉัยการเปิดเผยข้อมูล 
ข่าวสาร  

                  ในการพิจารณาของคณะกรรมการวินิจฉัยการเปิดเผยข้อมูลข่าวสาร องค์การบริหารส่วนตำบล  
มีหนังสือส่งเอกสารไปประกอบการพิจารณาและชี้แจงสรุปได้ว่า เมื่อได้รับเรื่องร้องเรียนก็เข้าตรวจสอบพบว่าเป็น 
การขุดบ่อเพื่อเลี้ยงปลาลึกประมาณ ๕ เมตร อยู่ในบริเวณบ้านของนายเอ เห็นว่าการขุดดินดังกล่าวอาจเกิด 
ความเสียหายต่อทรัพย์สินของผู้อื่นได้ จึงได้แจ้งให้ปรับปรุงให้มั่นคงแข็งแรงตามหลักวิชาการ และยุติการขุดแล้ว  
ส่วนแบบแปลน รายการคำนวณงานขุดดินเห็นว่าเปิดเผยให้ไม่ได้เพราะต้องจ้างวิศวกรในการออกแบบคำนวณ 
งานขุดดินและผู้ควบคุมงาน เป็นความสามารถเฉพาะตัวที่ต้องเรียนมา จึงเป็นสิทธิส่วนบุคคล เปิดเผยให้ไม่ได้    

                   คณะกรรมการวินิจฉัยการเปิดเผยข้อมูลข่าวสารพิจารณาแล้วเห็นว่า ข้อมูลข่าวสารทั้งหมด      
เป็นข้อมูลข่าวสารการปฏิบัติราชการตามปกติที่เกี่ยวกับการดำเนินการของเจ้าพนักงานท้องถิ่นในการอนุญาต     
ขุดดินและถมดินตามที่มีกฎหมายให้อำนาจไว้ และไม่มีข้อความที่เข้าลักษณะอย่างหนึ่งอย่างใด ตามมาตรา ๑๕  
ที่หน่วยงานของรัฐอาจมีคำสั่งมิให้เปิดเผยได้ นายโอเป็นผู้มีส่วนได้เสียสมควรได้รับข้อมูลข่าวสารเพื่อปกป้อง 
สิทธิของตน และการเปิดเผยจะแสดงให้เห็นถึงความโปร่งใสและตรวจสอบได้ขององค์การบริหารส่วนตำบล     
จึงวินิจฉัยให้องค์การบริหารส่วนตำบล เปิดเผยข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับการขออนุญาตขุดบ่อดินและการคำนวณการ 
ขุดบ่อดิน พร้อมรับรองสำเนาถูกต้องให้นายโอ เว้นแต่ชื่อ นามสกุล สำเนาทะเบียนบ้าน หมายเลขประจำตัว 
ประชาชน ที่อยู่ หมายเลขโทรศัพท์ สารบัญจดทะเบียนโฉนดที่ดิน ให้ปกปิดไว้   

                  สุดท้าย นายโอก็ใช้กฎหมายข้อมูลข่าวสารของราชการ รักษาบ้านของตัวเองไว้ได้ มีข้อสงสัย 
การปฏิบัติตามกฎหมายนี้ หารือไปได้ครับที่สำนักงานคณะกรรมการข้อมูลข่าวสารของราชการ สำนักงานปลัด 
สำนักนายกรัฐมนตรี  ๐ ๒๒๘๓ ๔๖๗๘   www.oic.go.th    

 (ที่ สค ๓๓๓/๒๕๖๓)  

                                                “รู้สิทธิ ชีวิตเปลี่ยน ”